In de laatste aflevering van Zomergasten, sprak psychotherapeute Esther Perel over de boeiende en vaak ook pijnlijke dynamiek in relaties. Ergens in het verhaal zei ze: ’’We zijn zo gericht op wie we als persoon zijn en wat we willen, maar we vergeten te kijken naar de ruimte die tussen ons zit.’’ Haar opmerking blijft me bij. Nooit eerder heb ik er bewust bij stil gestaan, dat de relatie een op zichzelf staande ruimte is, die ik als zodanig kan benaderen. Ik, jij en de ruimte tussen ons.

Als ik verliefd ben, kan ik verrukt en verwonderd zijn over wat voor moois er tussen ons gebeurt. Ik ben me bewust dat wij samen een zekere chemie creëren, dat er ergens in die ruimte tussen ons magie ontstaat. En die magie doet wonderen. Hij doet  me stralen en brengt het beste in me naar boven. Mijn aandacht rust echter niet in die bijzondere levendige ruimte, maar richt zich volledig op mijn geliefde. Hij is degene die al het geluk brengt. Hij is degene die zo bijzonder is. Hij doet me stralen. En bij hem gebeurt hetzelfde. Zijn aandacht ligt volledig bij mij. Alleen maar bezig om elkaar te behagen. Om elkaars onzekerheid uit de weg te ruimen. Veel bevestiging. Ik vind je geweldig. Ik vind je heerlijk. Veel beloftes ook. Ik laat je niet alleen. Ik ben er voor je. Ik blijf je eeuwig trouw.

Al die aandacht en al die beloftes zijn steevast gericht op de bevrediging  van de meest basale behoefte van die ander: te weten dat ie de moeite waard is en niet alleen achter blijft. En later, als de verliefdheid is weggeëbd en de chemie afgezwakt, de magische momenten verdwenen en de ruzies verschenen, dan richten de pogingen om de magie terug te vinden zich nog altijd op die individuele behoeften. Ellenlange gesprekken waarin gevraagd wordt om aandacht en begrip. Zie je me nog wel? Hou je nog van me? Begrijp je wel wat ik voel?

Ik zocht steeds de oplossing op het individuele vlak. Keek alleen maar naar onze individuele behoeften, hoe we daarin van betekenis konden zijn. Nooit stelde ik de vraag: Wat heeft onze relatie als overkoepelend orgaan nodig?

Wat zou er gebeuren als we samen onze aandacht richten op de relatie zelf? Als we de relatie zien als een op zichzelf staand heiligdom? Een plek met een eigen behoefte. Een behoefte die onze individuele behoeften overstijgt? Wat wordt er dan van ons gevraagd?

Naar welke relatie ik ook kijk, of het een liefdes relatie is, vriendschap, familie of een zakelijke relatie, steevast ontdek ik dat de overstijgende waarden gaan over liefde, respect , contact en openheid. Het zijn die waarden die geleefd willen worden binnen iedere relatie. De relaties lijken helemaal niet te vragen om een ideale partner, voorwaarden om me welkom te voelen of bevestiging van goed genoeg zijn. Al wat de relatie wil, is dat wij te voorschijn komen, precies zoals we zijn. En dat we bereid zijn in contact te gaan. Niet dat we liefde halen of moeten brengen, maar dat we liefde leven. Liefde met een grote L. Die kent geen verwachtingen of voorwaarden, maar die verwondert slechts in alle openheid.

Ik ben ik en heb mijn eigen individuele behoeften binnen de relatie. Mijn geliefde is mijn geliefde en heeft zijn eigen behoeften en verlangens binnen diezelfde relatie. Het is goed om die behoeften te erkennen en samen te delen en te vertellen welke behoeften meer en minder belangrijk ons zijn. Het zal blijken dat ze niet altijd overeen komen. Voor de één ligt gezelligheid en samen op pad gaan, hoger op de lijst dan voor de ander. Meditatie kan alles betekenen voor de één en van geen enkele waarde zijn voor de ander. Dat is OK, zolang we daar respect voor kunnen opbrengen. Soms komen die behoeften en verlangens veel meer overeen. Dat is heel fijn. Maar het zijn niet de overeenkomsten die de relatie stevig en levendig maken. De diepere verbinding en de sprankeling liggen in de gezamenlijke intentie om te gaan voor liefde, respect, verbinding. Om die waarden boven onze individuele behoeften te zetten. Daar de prioriteit leggen.

Als ik ontevredenheid bespeur in mijn relaties, dan richt ik mijn aandacht bewust naar de ruimte tussen ons. Wat is daar belangrijk? Welk gezamenlijk verlangen overstijgt de individuele behoefte? En kan ik dat verlangen boven mijn individuele verlangen plaatsen? Zodra ik terugkeer naar de liefde gaat het stromen. En gek genoeg is dan nog steeds genoeg ruimte voor de basalere behoeften als veiligheid, erkenning, begrip. Andersom gaat dat niet lukken. Stop ik al mijn energie in het bevredigen van die basale verlangens, zal er nooit genoeg ruimte zijn om onze hogere potentie samen te leven.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

De blogs op de site van Innersteps dienen als ondersteuning aan coaches die zich breed willen blijven scholen. Omdat jij als coach zelf het belangrijkste instrument bent dat je inzet. Wil jij zo zuiver mogelijk naast die ander staan, stevig en geaard, vrij van projecties en ‘beter’ weten, dan vraagt dat om een grote mate van bewustzijn op je eigen zijn en functioneren. Telkens weer zien waar je verstrikt zit in een oud verhaal, waar angst domineert en leren hoe je die betovering kan doorbreken en naar vertrouwen kan bewegen. De beste investering die je als coach kan doen, is werken aan je eigen persoonlijke groei. Aan jouw persoonlijk leiderschap. Uiteindelijk geldt dat voor iedereen die op zoek is naar geluk en bezieling in zijn of haar werk. Daarom zijn ook de lezers die geen coach zijn, uiteraard van harte welkom om mee te lezen.

Wat is ware compassie? Is het de ander troosten en opbeuren als die verdrietig is? Is het zoeken naar oplossingen om de ander uit de ellende te helpen? Is het verzachtende omstandigheden creëren, om de pijn te verminderen? Of is het met oprechte interesse nieuwsgierig zijn naar wat de ander doormaakt? Geen oplossingen aandragen, maar vragen stellen. Wat ervaar je precies? Hoe is dat voor je? Wat gaat er allemaal door je heen?

Ik denk dat iedere lezer voelt, dat ware compassie ligt in die open nieuwsgierigheid. De liefdevolle aandacht voor wat is. Daar met die ander zijn. Een ander woord voor compassie is mededogen. Mede-dogen. Mede-voelen. Niet weg van het voelen, door troosten, opbeuren, oplossingen aandragen die verandering brengen, maar de ander simpelweg laten delen in de pijn die er is. En daar samen mee zijn.

Toch is bij de meesten van ons de neiging groot om in de ‘helpers’ rol te schieten. Kennelijk kunnen we het zelf moeilijk verdragen de ander in pijn of ellende te zien. Dus moet die pijn zo snel mogelijk verminderd worden. Niet alleen voor die ander, maar onbewust ook voor onszelf. En als we daarin van betekenis kunnen zijn, geeft dat ons ook nog eens een fijn gevoel. Maar is die ander daar werkelijk mee geholpen?

Stel het je eens voor. Je voelt je naar en verdrietig. Dan is het zeker fijn als mensen hulp aanbieden en aan je denken. En het is ook fijn als er troost is en afleiding. Maar je wilt ook dat er eerst afstemming is met jouw gevoel. Als daar te snel overheen gefietst wordt en de helper meer met zijn eigen hulpplan bezig is, dan waar jij uithangt, wordt het moeilijk die hulp werkelijk te ontvangen. Dan is er weinig verlichting en voel je je diep van binnen nog eenzamer in je narigheid.

Emoties vinden we lastig. Ziekte en pijn ook. Ik merk het met mijn Lyme. Mensen dragen liever oplossingen aan -therapeuten die ik moet bezoeken, hoe ik nog beter kan ontgiften, wat ik beter wel en niet kan eten, welke sporten ik moet doen- dan werkelijk nieuwsgierig te zijn naar wat zich binnen in mij afspeelt. De vraag ‘Hoe is het’? Wordt vaak genoeg gesteld, en dat is absoluut fijn, maar ‘hoe voelt het? Hoe is het voor je? Hoe ga je ermee om?’ die interesse mis ik soms. Daar zit geen oordeel op. Ik zie het mezelf ook vaak genoeg doen. Te snel in de analyse. Te snel wijze woorden geven om de boel te verzachten. En ik ben nog wel vragensteller van beroep.

We zijn het niet gewoon om niet-iets te doen. Om alleen maar stil te zijn, te luisteren wat er gedeeld wil worden en daartoe uitnodigende vragen te stellen. Misschien wel omdat we dan te dicht bij die pijn van die ander komen. Onbewust worden we daar ongemakkelijk van. Pijn is niet fijn. Grote pijn, uitzichtloze pijn al helemaal niet. Liever druk met doen, dan druk met mede-dogen.

Het helpen is werkelijk goed bedoeld, maar we beseffen niet altijd hoe eenzaam de weg is van  iemand die lijdt. Of je nu lijdt onder fysieke pijn, emotionele pijn, verlies of depressie. Het speelt zich in jou af, jij bent degene die het moet dragen. Dat is hoe dan ook een weg die je alleen moet bewandelen. Maar hoe fijn is het dan als er iemand naast je kan lopen, die er werkelijk even is. Die niet gelijk druk is met hoe het allemaal verder moet, maar werkelijk interesse toont in hoe het nu is. En daarin stil met je kan zijn. Kun je het voelen? Wat een verschil dat kan zijn?

Eerst zijn, dan doen. Eerst luisteren en meevoelen. Eerst vragen, dan pas meedenken. Laten we daarin oefenen. Oefenen in afstemmen en tijd nemen om contact te maken met waar die ander is. En dat is ook een mooie oefening als iemand niet zichtbaar lijdt. We kunnen nog zoveel dichterbij elkaar komen dan we nu zijn. En volgens mij verlangen we er allemaal naar. Naar dat wezenlijk contact, waarin ik jou zie en jij mij en ik voel waar jij bent en jij waar ik ben en dat we daar in stilte van kunnen genieten, zonder dat er ook maar iets anders hoeft te zijn dan er nu is.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

De blogs op de site van Innersteps dienen als ondersteuning aan coaches die zich breed willen blijven scholen. Omdat jij als coach zelf het belangrijkste instrument bent dat je inzet. Wil jij zo zuiver mogelijk naast die ander staan, stevig en geaard, vrij van projecties en ‘beter’ weten, dan vraagt dat om een grote mate van bewustzijn op je eigen zijn en functioneren. Telkens weer zien waar je verstrikt zit in een oud verhaal, waar angst domineert en leren hoe je die betovering kan doorbreken en naar vertrouwen kan bewegen. De beste investering die je als coach kan doen, is werken aan je eigen persoonlijke groei. Aan jouw persoonlijk leiderschap. Uiteindelijk geldt dat voor iedereen die op zoek is naar geluk en bezieling in zijn of haar werk. Daarom zijn ook de lezers die geen coach zijn, uiteraard van harte welkom om mee te lezen.

Ik geloof dat ieder mens op zoek is naar geluk. Misschien voel je dat niet als zodanig, vind je je zelf geen ‘gelukszoeker’, maar als je je eigen gedragingen nauwkeurig bestudeert, zul je waarschijnlijk merken dat alles wat je doet of probeert te bereiken, gericht is op het verkrijgen van een plezierig gevoel. Of je nu besluit te gaan wandelen, uit eten te gaan, naar de film gaat, in de tuin gaat werken, ruzie maakt of naar je werk gaat… Je doet het allemaal om een aangename ervaring te krijgen.

Als je ruzie maakt, wil je af van een naar gevoel dat je dwars zit, je wilt je beter voelen. We doen het liefst werk dat ons blij maakt, kiezen vrienden die ons blij maken en wonen in huizen waar we ons prettig voelen. We zoeken een droomgeliefde, een droombaan en een droomtoekomst voor onszelf en onze kinderen. Zo zijn we continu op weg naar gelukservaringen. Dat is logisch en daar is niets mis mee natuurlijk.

Maar wat ik bij mijzelf en vele anderen zie, is dat ik zo gericht kan zijn op het eindgevoel, dat ik onderweg vergeet te genieten van wat er nu al is. Ik kan zo verstrikt raken in het bedenken van ideeën voor Innersteps en het uitwerken ervan, dat ik vergeet te genieten van het creëren op zich. Ik kan me zo concentreren op het overwinnen van mijn Lymeziekte, dat ik op een dag weer helemaal fit ben, dat ik daardoor vergeet te genieten van wat mijn lijf nog allemaal wel kan.

Ik hoor mijzelf geregeld zeggen: “als ik weer fit ben, dan…” Zoals ik anderen regelmatig hoor zeggen: “als de verbouwing af is, dan…”, “als de verhuizing achter de rug is, dan…”, “als ik met pensioen ga, dan…”, “als de kinderen groot zijn, dan…”. Het zijn allemaal clichés. We horen het ons leven lang, we weten het donders goed. ‘Dan’ zal altijd ‘dan’ blijven, het Nu is alleen beschikbaar op dit moment. De toekomst zit slechts in je hoofd en nergens anders.

En toch… ik moet er steeds weer aan herinnerd worden: wil ik het geluk ervaren waar ik iedere dag naar streef, dan moet ik aanwezig zijn in het hier en nu. Het is zoveel dichterbij dan ik denk. Ik kan door het bos lopen en me bezighouden met alle plannen in mijn hoofd, ideeën uitwerken, acties beraden en thuis enthousiast weer achter de computer kruipen. Of ik kan bewust om me heen kijken en genieten van de lente die met zoveel schoonheid de kale takken subtiel versiert.

Ik kan stilstaan bij de magnolia in mijn tuin die me zulke mooie bloemen schenkt. Ik kan de enthousiaste hond die mijn pad kruist met blijdschap ontmoeten en blij worden van het kind dat me drie dennenappels schenkt. Er zijn soms zoveel kleine geluksmomenten in slechts een half uur. Als ik ze heel bewust ontvang, ben ik zo’n blij mens! In het verleden kon ik nogal eens bevangen raken door dat wat er niet is in mijn leven. Maar sinds ik iedere avond mijn dag afsluit met het opschrijven van mijn geluksmomenten van de dag, word ik met de dag bewuster van de schoonheid die mij omringt en het geluk dat me wacht.

Er is schoonheid in de natuur, in een glimlach, in kunst, in een zin die ik opvang, in geluk dat ik bij anderen zie, in kortstondige of langere ontmoetingen, in de vorm van de wolken, de roep van een vogel, de warmte van een geliefde… Geluk is zo dichtbij, het wacht geduldig tot jij haar wilt ontmoeten.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Relaties kennen veel verborgen waarheden. Gevoelens die we niet uiten. Gedachten die we verzwijgen. Oordelen die we niet durven toelaten. Onze diepste waarheden laten we niet altijd zien. Te bang om gekwetst te worden, of die ander te kwetsen. Maar daarmee creëren we afstand. En dat voelt niet altijd fijn. Diep in ons hart willen we de ander veel dichterbij laten, maar we durven eenvoudigweg niet.

Stel je eens voor. Wat zou er gebeuren als je je angst zou omzetten in nieuwsgierigheid? Als je de tijd neemt om stil te staan en met een open en nieuwsgierige blik dieper naar binnen kijkt dan je gewend bent. Wat zou je dan ontdekken? Waar gaat je diepere verlangen over? En je ingehouden woede? Je verzwegen frustraties? En hoe zou het zijn om die in alle openheid te delen? En hoe zou het zijn om net zo nieuwsgierig te zijn naar wat er ten diepste in die ander leeft?

De waarheid is soms moeilijk verteerbaar. Maar mijn ervaring is dat de relatie zoveel rijker wordt als alles wat er onderhuids speelt mee mag doen. Zelfs als de ander zegt dat hij mij dominant, star of eigenwijs vindt. Zelfs als de ander zegt dat hij twijfelt over de relatie. Als ik die waarheid met nieuwsgierigheid ontvang, verdiept het contact zich onmiddellijk. Als ik niet in angst schiet en mezelf ga verdedigen, of denk dat ik van alles over mijn gedrag of acties moet uit leggen, maar respect en aandacht opbreng voor wat er in die ander leeft, ontstaat er meer intimiteit. We komen zoveel dichter bij elkaar als de waarheid openlijk mee mag doen.

Het is eng en spannend om te delen wat je echt voelt. En net zo spannend is het om te horen wat die ander werkelijk denkt. En toch wil ik het weten. Ik wil weten wat er echt en waarachtig is tussen ons. Ik wil de ongepolijste, eerlijke, rauwe werkelijkheid van wat er tussen ons leeft. Als de waarheid zichtbaar op tafel ligt, weet ik waartoe ik me kan verhouden. Dan heb ik een vertrekpunt van waaruit ik kan bewegen. Dichterbij, of verder weg, of precies daar blijven waar we samen zijn. Is de waarheid niet zichtbaar, maar troebel of verborgen, dan word ik onrustig Dan loop ik vast in gevoelens die ik niet kan plaatsen.

Het is een grote levenskunst om slechts nieuwsgierig zijn. Om niet te willen dat de ander iets goed maakt, of verandert, of anders gaat denken. Om niet te gaan overtuigen, of verdedigen. Om alleen maar nieuwsgierig te zijn, naar iedere laag onder de gedachte en onder het gevoel. Mijn ervaring is dat conflict achterwege blijft. Dat liefde de kans krijgt te stromen. Mits we telkens weer aanwezig durven te zijn met de waarheid van het moment.

Wij zijn allemaal unieke wezens. Met een uniek verleden. En unieke ervaringen. En unieke gedachten en unieke meningen. Mag iedereen daar zijn eigenheid in hebben? Een eigen gedachte,een eigen ervaring, een eigen gevoel? Laten we die unieke ervaringen in alle respect delen. En onze oordelen thuis laten. Ik ben er heilig van overtuigd dat we alleen kunnen verbinden als er respect is voor het anders zijn. Kijken hoe je vanuit dat vertrekpunt elkaar waarachtig kunt ontmoeten. Wil je dat de ander denkt, of is zoals jij, en blijf je daar maar naar zoeken, dan heeft de waarheid geen kans te landen. Dan sluit je de open ruimte, waar zoveel moois valt te ontdekken, als je je blijft verwonderen.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Het is verbazingwekkend hoe geconditioneerd we zijn door onze ouders, de maatschappij, de sociale groepen waarin we leven. Toch geloven we een uniek zelfstandig individu te zijn, met een eigen mening, een eigen wil en eigen voorkeuren. We geloven in authenticiteit en eigenheid. Worden graag gezien in ‘wie wij werkelijk zijn’. Maar wie zijn we dan werkelijk? En zijn wij in al ons handelen wel zo uniek en authentiek?

Ik heb altijd in mijn eigen individualiteit geloofd, ongeacht de omgeving waarin ik me bevond. Zag mijn handelen als authentiek en autonoom. Dacht dat ik mij vrij genoeg voelde om mijn mening te uiten, en geloofde dat die mening ook echt de mijne was. Dat mijn kleding een eigenheid kende, net zoals de inrichting van mijn huis.

Maar als ik mijzelf in mijn zijn en handelen, nauwkeurig observeer, dan zie ik hoe ik mij continu laat beïnvloeden door mijn omgeving. Mijn mening wordt gevormd door wat ik lees, door wat ik anderen hoor zeggen, door wat leraren mij vertellen. Mijn kledingstijl zie ik terug in groepen waar ik me prettig bij voel. Ik gedraag mij conform de normen van onze cultuur. Mijn leven in Portugal heeft me laten zien hoe Nederlands ik ben. Dat mijn openheid en directheid, niets met mijn unieke ik heeft te maken, maar is gevormd door mijn Nederlandse opvoeding.

Ik zie ook hoe ik in de ene omgeving anders reageer dan de andere. Is er ergens een verborgen angst voor afwijzing, dan reageer ik voorzichtig, hou ik mijn mening in, ga ik zorgen dat de ander zich goed blijft voelen. Voel ik me veilig en op mijn gemak, dan word ik wat vrolijker en uitgelaten, durf ik ook directer mijn gevoelens te uiten.

Ik zie mijzelf vele rollen vervullen, en in iedere rol gedraag ik mij anders. Afhankelijk van de aard van de relatie ben ik rustig en geaard, springerig en uitgelaten, gereserveerd en op mijn hoede, klein en wiebelig, of stevig en stralend. Het is de omgeving die bepaalt hoe ik mij voel en gedraag. Er lijkt geen één unieke ik te zijn, maar eerder een ik die juist vele vormen kent. Een ik dat continu in beweging is en telkens weer verandert.

Is dit erg? Ben ik hiermee een slaaf van mijn omgeving? Erg is het zeker niet. Het laat alleen maar zien hoe alles met alles verbonden is en niets op zichzelf kan bestaan.  Het bevestigt de wet van Karma. Iedere (inter)actie kent een reactie. Het is onmogelijk om niet beïnvloed te worden. Het is onmogelijk om niet afhankelijk te zijn van je omgeving. Het bevestigt ook de permanente verandering die het leven zo kenmerkt. Er is immers niets dat niet beweegt. Ieder moment is anders. En daarmee ben ikzelf ook ieder moment weer anders.

Dit inzien loutert. Ik hoef mezelf niet zo belangrijk te maken, als ik iedere dag verander. Ik hoef mezelf niet krampachtig aan meningen, gedachten en aannames vast te houden. Want ook die zijn aan verandering onderhevig. Ik hoef niet mijn best te doen met altijd maar van mijn goede kant te laten zien, want ook die verandert in iedere situatie. Of te zorgen dat ik onderscheidend ben.

Als ik mijn aandacht van mijn ik-persoontje weghaal, en zorg dat ik werkelijk aanwezig ben.  Als ik bewust contact maak met mijn omgeving,  nieuwsgierig ben naar alle gevoelens, sensaties, gedachten, die zich tussen mij en mijn omgeving  afspelen, zonder enig oordeel, ontdek ik een wereld die elke dag weer fris en uniek is. Ik zal zien dat er geen moment in mijn leven is waarin alle condities eender zijn.

Elke seconde, elke minuut, valt er iets nieuws te beleven. Zelfs daar waar alles hetzelfde lijkt, ligt een schat aan nieuwe ervaringen verborgen. Ik als persoon ben niet uniek, maar mijn relatie met de wereld wel. Als ik me daarvan bewust ben, en mij ieder moment weer open stel in verwondering, zal mijn leven vol en rijk zijn en iedere dag uniek en sprankelend fris.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Hoe vaak blijven we niet hangen in een situatie die ons niet meer dient? Blijven we werken op een plek waar de inspiratie al lang geleden is vervlogen. Waar frustratie en onmacht ons in de greep houden? En hoe lang blijven we niet in relaties die destructief zijn voor ons welzijn? Relaties waar geen groei meer zit, waar de passie is gedoofd, de liefde verbleekt. Hoe lang blijven we ons vermoeien en uitputten in situaties die ons beperken in plaats van verruimen? Hoe lang blijven we doorgaan met vechten?

Kennelijk houden we liever vast aan het bekende, hoe beknellend ook, dan de sprong te wagen in het onbekende. En blijven we hopen, tegen beter weten in, dat dát wat ooit zo mooi was, met genoeg inspanning weer kan terugkomen. Maar als je alles al hebt geprobeerd en niets lijkt te werken, waarom dan niet erkennen dat het tijd is voor iets nieuws? Waarom jezelf niet bevrijden van al die innerlijke spanning, het eeuwige twijfelen, die voortdurende strijd? Waarom niet dankbaar zijn voor wat het verleden je heeft gegeven, de mooie herinneringen koesteren en plaats maken voor iets groters dat je wacht?

We zijn zo bang. Zo bang voor het onbekende, voor teleurstelling, voor falen en afkeuring. We durven onze innerlijke roep om vrijheid niet te volgen en staan bevroren op de grens tussen het bekende en onbekende. We verliezen onze levendigheid uit vrees voor eenzaamheid, die ondertussen allang in ons hart is gekropen.

Hoe goed ken ik dat grensgebied tussen oud en nieuw. De plek waar mijn hoofd overuren maakt met gedachten over blijven of gaan. Vechten of vluchten. Alsof er alleen die twee opties zouden bestaan. Aan de ene kant heel erg mijn best blijven doen, tegen alle natuurlijke bewegingen in, of aan de andere kant volledig loslaten en ‘verdwijnen’. Beide opties blijken weinig bevredigend. Of het nu gaat over werk, of relaties, of mijn woonplek. Vechten is vermoeiend, vluchten vooral verdrietig.

Houd ik mijn aandacht gericht op dat wat ik niet meer wil, het tekort, de pijn, de frustratie, de machteloosheid, de leegte, dan houd ik mijzelf gevangen en bevroren. Verkrampt in mijn eigen verzet. Neem ik de tijd voor stilte en inkeer en maak ik ruimte om te voelen wat mijn ziel ten diepste verlangt, dan is er geen enkele twijfel meer en rest slechts een helder weten.

Zelfs als de contouren van het nieuwe nog niet duidelijk zijn en ik dreig te landen in een onbekende leegte, dan is er toch het volle vertrouwen dat iets beters op mij wacht. Nieuwe mogelijkheden, nieuwe kansen, ruimte, lucht en vooral: ontspanning. Soms is die onbekende ruimte slechts bedoeld om te rusten en mijn wonden te likken. Om eerst de pijn van verlies te aanschouwen en doorvoelen, mijn kracht en basis te verstevigen, voor ik me kan openstellen voor de verandering die mij wacht. En als het nieuwe dan plots verschijnt, is het altijd groter, ruimer, rijker dan voorheen. En precies kloppend voor dat moment en die specifieke fase in mijn leven.

Afgelopen week heb ik mijn woonplek in Portugal afgesloten. Het einde van 20 jaar wonen in zuid Europa. Ook daar is een heel proces van wikken en wegen aan vooraf gegaan. Tot er dat heldere weten was, en ik in alle cellen in mijn lijf voelde dat het klopte. Het was klaar. Vreugde gekend, vrijheid ervaren, lessen geleerd, tijd voor een nieuwe fase.

Gautama de Boeddha leerde ons: ‘Wees je eigen licht’. Juist en vooral op de momenten dat we vast dreigen te lopen en ongelukkig zijn, hebben we ons eigen innerlijk licht nodig om ons een weg te banen door het leven. Doorsta je behoefte aan goedkeuring door familie, vrienden of collega’s, en volg de waarheid die je diep van binnen voelt. Alleen jij weet wat goed voor je is en wat je ziel van je verlangt.

Als er een wens is, die ik je mee wil geven, zo op de rand van het oude en nieuwe jaar en rond de dagen van kerst, is het die van de Boeddha: Maak contact met je ziel en wees je eigen licht. Volg je diepste verlangen en verheug je op het nieuwe dat je wacht.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Kun je kiezen voor geluk? Ja! Kan dat iedere dag? Ja! In iedere situatie? Ja! Ieder moment kan ik bewust kiezen om mijn aandacht te richten op dat wat mij blij maakt, mij positief voedt, mijn hart verwarmt. Zelfs in situaties waarin boosheid en verdriet mij dreigen te overweldigen, kan ik kiezen om de pareltjes te vinden in de lessen die me worden aangereikt. Kan ik me richten op een gevoel van vertrouwen, van groei en ontdekken, in plaats me gevangen te voelen in datgene wat ik als vervelend ervaar.

Sluit ik dan mijn ogen voor het nare? Negeer ik mijn emoties? Nee, absoluut niet. Ik voel en erken wat een situatie met me doet, eigen mij alle gevoelens toe, en kies vervolgens bewust waar ik mijn aandacht wil laten rusten. Als je je emoties volledig toelaat, duurt het hooguit 90 seconden, voor ze weer wegebben. Heb je er langer last van, dan zit je met je aandacht vast in een verhaal van tekort, gemis en onrecht*. Je zet je af tegen de feitelijkheid van het moment. Het mag niet waar zijn. Het moet anders. En alle gedachten die de werkelijkheid willen veranderen, houden je vast in een negatief gemoed. Hetzelfde geldt voor oordelende gedachten. Oordelen, draagt op geen enkele wijze bij aan het ervaren van geluk.

Ik heb altijd van mijzelf gedacht dat ik weinig oordeelde. Dat ik de mensen nam zoals ze waren. Hoe anders ze ook waren dan ikzelf. Het tegendeel is waar. Ik ben geschrokken van de ontdekking dat ik veel vaker oordeel dan ik me bewust ben. Ik vind regelmatig dat een ander te dominant is, te sturend, te bepalend. Of dat iemand niet goed genoeg is, niet slim, te weinig doorzettingsvermogen heeft. Ik oordeel als iemand zich te veel als slachtoffer gedraagt, of als iemand te weinig aandacht voor me heeft, me niet ziet, niet begrijpt. Ik vind dat de één te veel praat, de ander te weinig, en weer een ander te oppervlakkig. Ik word hier niet gelukkig van.

Geluk ervaar ik pas als de oordelen weg zijn, als ik niets anders van een ander verwacht dan zichzelf te zijn en ik hem of haar daarin met respect kan ontmoeten. Hetzelfde geldt voor de ontmoeting met mijzelf. Ik voel me niet blij als ik mijzelf veroordeel omdat ik niet goed genoeg ben, tekort kom, te dominant ben, mijzelf te veel te terugtrek, te egoïstisch reageer. Of een oordeel heb over wat er in mijn lijf gebeurt: te moe, te veel pijn, te stijf, te koud, te ‘opgetrokken’.  Het oordeel is steevast: niet goed. En ook daarmee kies ik niet voor geluk.

Ik kies voor geluk als ik open en nieuwsgierig ben naar dat wat zich in de ontmoeting ontvouwt. Als ik mijn aandacht niet vastzet in het onaangename, maar juist open blijf naar dat wat er óók is: de plekken waar mijn lijf zacht is, waar het niet pijnlijk is, wat ik wel kan. Open naar het hart van de ander, de kwaliteiten die minder in het oog springen, de intentie achter de woorden.

Kiezen voor geluk betekent ook dat ik mijn aandacht richt op schoonheid in plaats van dat wat ik als lelijk bestempel. Schoonheid in de ander, in samen zijn, in de natuur, in kunst, in verhalen. En dat ik vooral ook schoonheid voed. Door mooie boeken te lezen, me te laten raken door kunst, door bewust tijd door te brengen in de natuur en omgevingen op te zoeken waar het hart spreekt.

Het is bekend dat de dingen waar je aandacht naar toe gaat, groeien. Ik kan de basis voor mijn geluk verstevigen door bewust te kiezen voor positieve geestelijke voeding en heel bewust stop te zeggen tegen dat wat mijn geluk ondermijnt: het vele oordelen, maar ook onnodig TV-kijken, te veel achter de computer zitten, gezelschap opzoeken dat spanning geeft en mij energie kost, geen nee durven zeggen, aanpassen, zoeken naar gelijk, denken in te kort.  Elk moment, dat ik heel bewust kies voor geluk, verstevig ik die basis.

Zen Boeddhist Thich Nhath Hanh heeft ons regelmatig gewezen op de behulpzame en de niet behulpzame zaadjes in je onderbewuste. Niet behulpzaam zijn de zaadjes van woede, verdriet, ergernis, pijn, machteloosheid, etc. Behulpzaam zijn de zaadjes van vreugde, vertrouwen, geduld, compassie. Soms verschijnen ze aan de oppervlakte, door iets wat er in ons leven gebeurt.  De ene keer komt er vreugde op, de andere keer woede. Daar hebben we niet zoveel invloed op. Wel kunnen we bewust kiezen welke zaadjes we extra willen voeden en welke vooral niet.

Hoe meer behulpzame zaadjes we voeden, hoe beter we in staat zijn de onbehulpzame zaadjes te verwelkomen, als ze verschijnen, maar ook direct weer los te laten, zodat ze ons niet in hun greep krijgen. Voed je compassie, voed je plezier, je humor, je verwondering en vertrouwen. En zeg heel bewust stop tegen klagen, slachtofferschap, oordelen en destructieve afleiding. Het leven wordt er zoveel mooier door!

*Wat het verzetten tegen onrecht betreft. Ik bedoel hier niet te zeggen dat je onrecht zou moeten accepteren. Er is echter een verschil tussen erkennen dat er onrecht is en daar vanuit positieve kracht en compassie beweging in willen brengen (kiezen voor geluk) of je verzetten tegen onrecht vanuit boosheid of teleurstelling, in negatieve gevoelens blijven hangen en anderen de schuld geven en veroordelen.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden op weg naar meer geluk? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Ken je dat gevoel? Dat je je minder levendig voelt, dan je zou willen? Alles gaat zo zijn gangetje, maar er mist een zekere sprankeling. Alsof er iets is wat de boel een beetje dempt. Je leeft niet voluit, ergens hou je je in. En als je de tijd neemt om goed te voelen wat dat met je doet, zou je zo maar eens verdrietig kunnen worden. Kennelijk is het pijnlijk te ervaren, dat je niet (altijd) in staat bent echt vol voor het leven te gaan. Met alle levendigheid en al je gevoeligheid die je in je hebt.

Ik ben student aan de Ridhwan School. Daar volgen we de Diamont Approach van Hameed Ali. Het is een pad waarin je via een open zelfonderzoek (inquiry) meer inzicht verwerft over de connectie tussen jou zelf als individu en het mysterie van het leven.
Afgelopen weekend onderzocht ik hoe het zit met de levendigheid in mij. Wat ondermijnt mijn levendigheid en wanneer krijgt het vol de ruimte? Het leverde bijzondere inzichten op.

Zo ontdekte ik, dat ik moeite heb in contact te blijven met mijn eigen verlangens en behoeften, als dierbaren om mij heen iets anders wensen, dan ikzelf graag zou willen. Ik neig te snel mee te gaan in het verlangen van de ander. Voor ik het weet doe ik iets, wat eigenlijk niet goed voelt. Vaak heb ik dat niet eens in de gaten, ‘flexibel’ als ik ben. Maar geniet ik dan? Sprankel ik dan? Nee. Het is mat. Gedimd. Al zal dat uiterlijk niet eens zo zichtbaar zijn. Ik doe mee, het is op zich ok, ik kan zelfs vrolijk zijn, maar dat is aan de oppervlakte. Zou ik de tijd nemen om aandachtig te voelen, dan zou ik ontdekken dat er van binnen iets niet mee doet, niet stroomt, niet blij is.

Wat maakt dat ik mijzelf zo in de steek laat? Want dat is wat ik doe. Ik verwaarloos mijn eigen verlangens en behoeften. Ik kwam dit weekend tot meerdere inzichten. Sommigen wist ik allang en maken al onderdeel uit van mijn dagelijks ‘oefenen’, anderen waren nieuw en verrassend.

Wat ik al langer zie is de angst voor afwijzing als ik opkom voor mijn eigen behoeften. Diep van binnen bang dat ik niet aardig gevonden word, niet lief, geen goede moeder, geen betrokken partner. Het is vooral de leegte die ik daarop ervaar, waar ik het meest bang voor ben.

Wat ik ook zie, is dat ik onbewust al rekening houd met de pijn die de ander tegenkomt, als ik opkom voor mijn eigen behoeften. Dat die ander zich dan afgewezen voelt. En dat wil ik hem/haar niet aan doen. Dus ga ik zorgen. Zorgen dat die ander zich OK voelt.

Bovenstaande mechanismen spelen zich grotendeels in mijn onderbewuste af. Vaak heb ik niet eens door dat ik het zo doe.  Gelukkig ga ik het steeds vaker zien en kan ik oefenen met ruimte innemen. Want dat is wat ik heb te doen om mijn levendigheid te kunnen leven. Contact maken met mijn eigen verlangen, dat eren, daar ruimte voor innemen en dat wat ik wens inbrengen in de relatie.

Dit betekent overigens niet dat het van nu af alleen maar zo moet gaan zoals ik het wil. Absoluut niet. Waar het om gaat is dat ik mijn verlangen niet meer ondergeschikt maak aan het verlangen van die ander. Maar ook niet belangrijker. Het gaat erom dat ik mijn verlangen even belangrijk maak. Dat ik mijn verlangen voel, en eer, en dus ook durf in te brengen. Welke actie daarop volgt, dat is van minder belang. Ik kan besluiten een compromis te zoeken, ik kan besluiten toch aan het verlangen van de ander tegemoet te komen, of uiteindelijk te kiezen voor wat ik zelf wens. Welke keuze het ook wordt, het zal een bewuste keuze zijn, waarin ik alles eerlijk heb mee laten doen, en mij nergens heb ingehouden. En dan kan de levendigheid gewoon weer stromen.

Een verrassend inzicht tijdens de inquiry was mijn angst dat ik te groot zou zijn voor anderen, als ik mij op geen enkel vlak meer inhoud. Ik voel veel kracht, potentie en wijsheid in mijzelf. Wat als ik daarmee vol mijn ruimte inneem? Al mijn kwaliteiten volledig in het licht zet? Niet oppompen, maar authentiek zijn in alles wie ik ben. Zonder enige schaamte? Kunnen anderen daarmee dealen? Worden ze niet jaloers? Gaan ze zich klein voelen in mijn omgeving? Want ook dan kom ik leegte tegen. En eenzaamheid. Kan ik dat aan? En hoe zorg ik er dan voor dat ik dan niet weer in die valkuil stap om mijzelf dan maar weer in te houden?

In dit weekend werden de bekende woorden die Nelson Mandela in 1994 tijdens zijn inaugurale rede als president van Zuid-Afrika uitsprak, op een veel diepere laag in mijzelf voelbaar. Ik citeer:

Onze diepste angst is niet dat we ontoereikend zijn.
Onze diepste angst is dat we oneindig machtig zijn.
Het is ons licht, niet onze duisternis
waar we het allerbangst voor zijn.
We vragen ons af:
Wie ben ik dat ik briljant, buitengewoon aantrekkelijk, getalenteerd en geweldig zou zijn?
Maar waarom eigenlijk niet?
Je bent toch een kind van God*?
Je moet je niet kleiner voordoen dan je bent
opdat de mensen om je heen zich vooral niet onzeker zouden gaan voelen.
We zijn geboren om de luister van God uit te dragen die in ons woont.
Niet slechts in enkelen van ons, maar in ons allemaal.
Als wij ons licht laten schijnen, geven we anderen onbewust toestemming om dat ook te doen.
Als wij bevrijd zijn van onze eigen angst, bevrijdt onze aanwezigheid automatisch anderen.

*Als je de kriebels krijgt van het woord God, lees dan ‘het leven’
** Mandela  haalde deze tekst uit het boek ‘Return to love’ van Marianne Willamson

Ik verlies mijn levendigheid als ik mijn eigen ruimte niet vol inneem. Als ik bang ben voor afwijzing. Bang dat er geen plaats is voor mij. Bang dat mijn grootsheid er niet toe doet. Ik voel in al mijn cellen hoe spannend het is om dit te schrijven. En toch doe ik het. En ik nodig jou uit om mij in al je volheid te ontmoeten. Om eerlijk te zijn en je niet in te houden. Want pas dan kan het echt stromen, is de ontmoeting verbindend en vol levendigheid!

Namasté.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden in het omgaan met lastige situaties? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.

Slopend kunnen ze zijn. Gedachten die je meesleuren in negatieve emoties. Gedachten over schuld, niet goed genoeg zijn, iets aangedaan worden. Gedachten van te kort, van verlies, van willen hebben en niet krijgen. Gedachten van afkeuring en teleurstelling.

In relatie tot de mensen die ons het meest nabij zijn, worden ze het meest getriggerd. En als we niet uitkijken, zitten we verstrikt in emotionele drama’s, die zich voornamelijk in ons hoofd afspelen en verre staan van de werkelijkheid van het nu.

Het nu is open en fris. Het nu kent geen geschiedenis en heeft geen verhaal. Het ontvouwt zich van moment tot moment. Het ontstaat vanuit stilte en verdwijnt in stilte. Het brengt sensaties in mijn lijf via klanken, geuren, beelden en aanrakingen. Los van iedere gedachte zijn het slechts bewegingen van het leven. Schoon en zuiver. Magisch. Fascinerend. Stromend, of niet stromend, krachtig of subtiel. Zo lang ik mij erover kan verwonderen, is er rijkdom en verrukking. Zelfs in de gevoelens, die mijn geest als pijnlijk bestempelt. Zolang ik ze toelaat zonder enig verzet, verliezen emoties hun grip.

Zo simpel eigenlijk. En toch vind ik het niet eenvoudig mijn negatieve gedachten te overstijgen als ze zich aandienen. Het is mijn persoonlijke geschiedenis, die mijn gedachten telkens weer kleurt. Dit is fijn, dat niet. Dit is ok, dat niet. Dit is eerlijk, dat niet. En waar het anderen betreft: hoe vaak betrap ik mijzelf erop dat zij die geschiedenis moeten goed maken. Daar waar ik tekort heb ervaren, moeten anderen overvloed brengen. Ze moeten vooral aardig en lief zijn, er voor me zijn als ik ze nodig heb, mij vertrouwen en zien in mijn goedheid, mij veiligheid bieden en niet afwijzen. Het pijnlijke drama begint daar, waar ze mij niet kunnen geven wat ik wens. Dan creëert mijn hoofd verhalen vol oordelen. Het is niet eerlijk. Niet terecht. Hij zou toch zus en zij toch zo. En ik doe toch niets fout? En als ze me maar begrijpen, komt alles goed. Want in het begrip ligt toch een belofte van weer ok zijn in de ogen van de ander. Althans, dat hoop je dan maar.

Het zijn niet de feiten, die de pijn veroorzaken. Het zijn mijn eigen gedachten, die het drama creëren. Ik maak er een gekleurd verhaal van. En dat verhaal is altijd anders dan het verhaal van de ander. Er is nooit één verhaal. En nooit één waarheid. Er zijn duizenden gedachten en duizenden verhalen. En mijn verhaal van vandaag, kan morgen weer totaal anders zijn. Niets zo onbetrouwbaar als de geest. Boeiend om van een afstandje naar te kijken, maar niet handig om er in te geloven als zijnde de enige waarheid. Wat zich in mijn hoofd afspeelt, heeft niets te maken met de werkelijkheid van het nu. Want zodra ik mijn gedachten stil weet te leggen, of er geen aandacht aan besteed, verschijnt er een geheel andere werkelijkheid. Een werkelijkheid die kalm is en verstild, en tegelijkertijd heel levendig en vreugdevol met op ieder moment weer iets anders te voelen, te zien en te ruiken.

Het zijn die schaarse volstrekt vredige momenten, die de richtlijn in mijn leven zijn. Daar wil ik zijn en daar vind ik rust. Daar kan ik de energielek dichten. Verlies ik die focus uit het oog, dan ga ik manipuleren. Mijn verhaal wordt waarheid en ik wens dat de ander mijn verhaal gelooft. Of erger nog: ik verwacht dat die ander het verhaal naar een goed einde brengt. Ik heb pijn, dat komt door jou, dus jij moet mijn pijn verzachten. Maar zo werkt het eenvoudigweg niet.Ik ben verantwoordelijk voor mijn eigen persoonlijke geschiedenis. Ik dien mij mijn eigen pijn toe te eigenen.

We kunnen elkaars pijn niet wegnemen. Wel kunnen we er voor elkaar zijn door een liefdevolle ruimte te bieden, waarin we in alle openheid kunnen delen wat er in ons leeft. De pijn, het verlangen, de vreugde. Zonder enige verwachtingen. Er hoeft niets opgelost, niets begrepen, niets verzacht. Als er geluisterd en ontvangen kan worden met respect en zonder enig oordeel, als we uit het verhaal blijven en kunnen getuigen in open gewaar zijn, kunnen emoties stromen en helen in het licht van liefdevolle aandacht. Liefdevol in contact blijven, door alle pijn heen, daar ligt de grootste uitdaging.

En tot slot is ook dit weer een verhaal. Ontsproten uit gedachten in mijn hoofd. Eén werkelijkheid van de vele. Gekleurd door mijn eigen ervaring. Misschien resoneert het. Misschien ook niet. Aan het eind van alle woorden ligt uiteindelijk weer de stilte. Ontdaan van alle kleur.

• Wil je de blogs van Nanette graag volgen? Klik hier.
• Zou je samen met Nanette bewust willen stilstaan bij wat er op dit moment in je leven speelt? Maak dan een afspraak voor een coach sessie in de bossen van Baarn via de contactpagina.
• Ben jij ook geboeid door dit soort onderwerpen en wil je net als Nanette anderen al coachend begeleiden in het omgaan met lastige situaties? Lees hier meer over de opleiding Natuurcoaching van Innersteps.