Bang om onderuit te gaan

Wij mensen zijn gevoelige wezens. Met die gevoeligheid kunnen we over het algemeen moeilijk omgaan. We laten ons niet zo gemakkelijk raken. Het voelt kwetsbaar. Bang om onderuit te gaan. Bang overweldigd te worden. En daarom houden we ons hart uit voorzorg wat gesloten. Niet vreemd, want als gevoelig kind zijn we regelmatig gekwetst geweest en we wisten niet hoe we om moesten gaan met de pijnlijke waarheid van dat moment. Dus bouwden we al snel een muurtje om ons hart. We verkleinden onze gevoeligheid. Werden minder open.

Ik herken het zelf als een veelal onbewuste, permanente alertheid naar de buitenwereld. Die is heel subtiel. Ik merk het alleen als ik de tijd neem om heel zorgvuldig te voelen. Dan voel ik dat mijn lijf, dat er ogenschijnlijk heel ontspannen bij zit, op een diepere laag spanning vasthoudt. Ik merk het aan mijn ademhaling, die best nog een treetje kan zakken, ik merk het aan mijn spierspanning en de stand van mijn schouders. Het is subtiel, maar zeker voelbaar.

Ik ben alert. Hou de boel in de gaten. De buitenwereld is kennelijk niet zo veilig dat ik tot in het diepste van mijn cellen kan ontspannen. Zelfs niet als ik alleen thuis ben. Die buitenwereld merkt daar overigens weinig van. En ikzelf, als ik gewoon mijn dingetjes doe, ook niet. Ik ben vrolijk, voldaan, straal rust uit en geniet van mijn werk en de mensen om me heen. Maar ik herken de signalen.

In de interactie met anderen zie ik hoe ik mijn hart op subtiele wijze bescherm door aardig en flexibel te zijn, door te analyseren en te rationaliseren, door soms boos te worden, af te haken of ergens boven te gaan staan. Door te oordelen, of me door de bekende afleidingen als computerwerk, TV en Facebook te laten meesleuren. Het zijn allemaal manieren om niet alles te voelen wat mijn hart kan raken.

Ik sta daarmee niet volledig open voor de werkelijkheid zoals die zich aandient. Ik vind dat jammer. Want naast die neiging mijn hart te beschermen voor pijn en ongemak, is er een enorm verlangen om het leven in al zijn volheid binnen te laten komen. Om me diep te laten raken door de schoonheid van mensen, de pracht van kunst, de magie van ontmoetingen, de wonderen van de natuur. En daarvoor zal ik toch echt die gevoeligheid moeten toelaten.

Het beschermingsmechanisme is hardnekkig, maar inmiddels overbodig. Ik ben geen kind meer. Ik heb een stevige basis. Emoties kan ik dragen en sterker nog: ik kan ze bewust waarnemen. Ik hoef niet meer bang te zijn overweldigd te worden of onderuit te gaan. Angst kan nu plaatsmaken voor nieuwsgierigheid en verwondering.

Het hart wil alleen maar voelen en maakt geen enkel onderscheid tussen wat ik als onaangenaam en aangenaam bestempel. Het hart voelt simpelweg. De ene sensatie na de andere. En als ik mijn nieuwsgierigheid aanwend om bij dat voelen te blijven, zou ik zelfs schoonheid en magie kunnen tegenkomen in gevoelens als boosheid en verdriet.

De kunst is om mijzelf niet meer te laten beïnvloeden door  mijn geschiedenis. Elk moment als nieuw en fris te ervaren. Om mijn relaties ieder moment weer, te schonen van alles waar eerder een scherp randje aanzat. Niet bij voorbaat bang zijn voor herhaling. Aannames en oordelen loslaten. Kijken naar wat nieuw is, of nieuw kan zijn, niet naar wat oud en geweest is. Het hele leven vernieuwt zich iedere seconde. Ook ik, ook mijn cellen, dus ook mijn relaties. Het gaat toch echt om de kunst van verwonderen, dat is waar ik telkens weer op uit kom. Je daarin laten raken. Ik blijf oefenen. Keer op keer op keer.